Sultan II. Mahmud'un eşi ve Sultan Abdülmecid'in annesidir. Sultan Mahmud'un ölümünden sonra on altı yaşında olan oğlu Abdülmecid tahta çıkınca, Bezmiâlem de "Valide Sultan" unvanını almıştır. Sultan Abdülmecid'in çocuk yaşta olması Bezmiâlem Valide Sultan'ın devlet işlerinde önemli görevler üstlenmesine yol açmıştır.
Bezmiâlem Valide Sultan, son derece cömert, eli açık, şefkat ve merhametli birisiydi. Yaşadığı sürece pek çok hayır eserleri meydana getirdi. Bezmiâlem Valide Sultan ülkenin birçok yerinde tesis ettiği vakıf eserlerinin devamlılıklarını sağlamak için yeni kurduğu vakıflar aracılığıyla onlara sürekli gelirler bağladı. Ayrıca harap olan veya tamamen ortadan kalkan pek çok hayır eserini de onarıp yeniden ihya ettirdi.
Valide Sultan, Yakalandığı hastalık neticesinde 3 Mayıs 1853'te Beşiktaş Sarayı'nda vefat etmiştir. Mezarı İstanbul'da Çemberlitaş'ta Sultan II. Mahmud Türbesi'ndedir.
Bezmiâlem Valide Sultan'ın hayır eserlerinden en önemlisi 1845 yılında yaptırdığı ülkemizin modern anlamda ilk hastanesi olan "Gureba-i Müslimin Hastanesi"dir. 172 yıldan beri milyonlarca yoksul ve hasta insana aralıksız hizmet veren hastane, 2010 yılında üniversiteye dönüşerek "Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi" adıyla eğitim ve araştırma hastanesi misyonunu da yüklendi.
Şimdi "Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi" köklü geçmişinden aldığı güçle geleceğin sağlık çalışanlarını yetiştirmeye devam ediyor.
BEZMİÂLEM VALİDE SULTAN'IN HAYIR ESERLERİ
A) Hastaneler
1-Gurebâ-i Müslimîn Hastanesi
1845 yılında yoksul ve kimsesizlere hizmet vermek üzere kurulan "Bezmiâlem Gureba-i Müslimîn Hastanesi" darüşşifalardan sonra Müslümanlar için tesis edilen ilk vakıf sağlık kuruluşudur. "Hastane" tabiri ilk kez bu müesseseyle birlikte kullanılmıştır ve klasik tıptan modern tıbba geçişte öncü kabul edilmektedir.
İlk açıldığında 200 yatak kapasiteyle hizmet gören hastanenin ilerleyen tarihlerde ihtiyaçlar sebebiyle hem bina hem de kadro sayısında önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. 2010 yılından itibaren "Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi" adıyla hizmet veren hastane günümüzde 600 yatak kapasiteli ve günde 7000 muayenenin yapıldığı dev bir sağlık kompleksine dönüşmüştür.
2-Mekke'de Gurebâ-i Müslimin Hastanesi
Yapımına Bezmiâlem Valide Sultan hayatta iken başlanan bu hastane, vefatından sonra yarıda kalmışsa da vatandaşlarının sağlığına büyük önem veren Sultan II. Abdülhamid tarafından tamamlanmıştır.
B) Okullar
1-Dârülmaarif (Valide Mektebi)
1850'de hizmete girmiştir. İstanbul'da Cağaloğlu'nda II. Mahmud Türbesi'nin yanındadır. Devlet dairelerine memur kadrosu hazırlayan ve Dârülfünun'a talebe yetiştiren bir kurum idi. Söz konusu bina, günümüzde Cağaloğlu Anadolu Lisesi olarak hayatiyetini devam ettirmektedir.
2-Bezmiâlem Valide Mektebi
Beykoz Çubuklu'da yaptırılmıştır.
3-Bezmiâlem Sıbyân Mektebi
1844'de inşa edilmiştir. İstanbul'da Edirnekapı'da Molla Aşkî Mahallesi'ndedir.
4-Bezmiâlem Sıbyân Mektebi (Yeşil Mektep)
Dârülmaarif Mektebi'nin yanındadır. Onunla birlikte 1850'de açılmıştır. Yeşil Mektep olarak bilinir.
C) Camiler
1-Dolmabahçe Cami
1855'te bir cuma töreniyle ibadete açılmıştır.
2-Gureba Hastanesi Cami
1845'te hizmete açılmıştır.
D) Köprüler
Galata Köprüsü
İlk Galata Köprüsü'nün açılış tarihi 1836'dır.
E) Çeşmeler
1 - Beşiktaş-Maçka'da Valide Çeşmesi
2 - Silivrikapı'da Uzunyusuf Mahallesi'nde Bezmiâlem Çeşmesi
3 - Sultanahmet'te Üçler Çeşmesi
4 - Topkapı'da Bezmiâlem Çeşmesi
5 - Gurebâ-yı Müslimîn Hastanesi Çeşmesi
6 - Beşiktaş Cihannümâ Mahallesi'nde Bezmiâlem Çeşmesi
7 - Tarabya'da Bezmiâlem Çeşmesi
8 - Alibeyköyü'nde Bezmiâlem Çeşmesi
9 - Silivrikapı'da Abdullah Ağa-Bezmiâlem Çeşmesi
10 - Kasımpaşa'da Bezmiâlem Çeşmesi
11 - Topkapı'da Fatih Sultan Mehmed tarafından yaptırılan Çukur Çeşme: Tamir
12 - Galata Kulesi yanındaki Bereketzâde Çeşmesi: Tamir
F) Sebiller
1-Medine'de Bezmiâlem Sebili: Hz. Hamza Türbesi'ne giden yol üzerindedir.
2-Medine'de Bezmiâlem Sebili: Şam Kapısı'nın dış tarafında.
3-Kerbelâ'da Bezmiâlem Sebili
Bunların dışında gerek İstanbul'da ve gerekse Osmanlı'nın pek çok yerinde Bezmiâlem Valide Sultan tarafından yaptırılan, tamir ve yeniden ihya ettiren hayır eserleri bulunmaktadır. Söz gelimi, Terkos Gölü ve civarı, binlerce dönüm tarla ve araziler, çiftlik ve köyler, dükkân, han ve değirmenler gibi gelirleri yüksek mülkler ile vakıflar bu cümledendir.
Valide Sultan ayrıca Kâbe ve Hz. Muhammed'in türbesi ile İstanbul'da Eyüp Sultan Vakfı'na da çeşitli hizmetlerde bulunmuştur.
"Muhabbetten Muhammed oldu hâsıl
Muhammed'siz muhabbetten ne hâsıl
Zuhurundan Bezmiâlem oldu vâsıl".
Bezmiâlem Valide Sultan'ın mührü
